Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın, İstanbul’daki kira fiyatlarından şikâyetçi olması ve gıda fiyatları sorunlarına ilişkin açıklamaları Türkiye’nin gündemine otururken yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi.
Ek ödemeler dışında brüt maaşı 161 bin TL olan Erkan, Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan’a “Sosyal konut eksikliğinden dolayı kiralarda artış var. Ayrıca kiralarda Türkiye’ye özgü bir artış söz konusu. Cumhurbaşkanımız ve Cumhurbaşkanı yardımcımız da bu konunun üzerinde çok duruyorlar. Bir insanın 10 evi olmamalı, 10 insanın bir evi olmalı. İstanbul, Manhattan’dan pahalı olur mu? Biz İstanbul’da ev bulamadık. Müthiş pahalı. Annemlere yerleştik, onların yanında kalıyoruz” açıklamasını yapmıştı.
Erkan’ın ifadelerine tepki gösteren yurttaşlar, yetkililerin kendilerine asgari ücretle geçinmeye çalışanların, emeklilerin ve öğrencilerin yerine koymasını istedi. Cumhuriyet, konuya ilişkin Şehir plancısı Dr. Buğra Gökce, “Barınamıyoruz Hareketi”nden Yunus Emre Bal ve ekonomist Onur Çanakçı’yla konuştu.
‘KONUT TEMEL HAKTIR’
Devletin konut politikalarını piyasaya bırakması noktasında fiyatların kontrol edilemediğine dikkat çeken Gökce, “Konut hakkı, temel haktır. Devlet konut hakkını korumak için gereken tedbirleri almak zorundadır. Merkez Bankası başkanı da olsanız, asgari ücretli de olsanız sabit bir maaşla çalışıyorsunuz. Elinize geçecek para 100 bin TL olsun, 40-50 bin TL kira verirseniz kalan masraflarınızı ödeyemezsiniz. Gelirlerinizle giderlerinizi dengelemek zorundasınız” dedi.
‘BOZUK SAAT BİLE…’
Ekonomist Çanakçı ise “Bozuk saat günde iki defa doğruyu gösterir ya Merkez Bankası Başkanı Erkan’ın açıklamaları tam olarak bu. Asgari ücretlilerin, emeklilerin acınası durumunu göz önüne seren açıklama. 160 bin TL maaş alan Erkan’ın bile ev bulamadığı yerde asgari ücretli çalışanların vay haline. Ne yazık ki ülkedeki enflasyonu bile apartman görevlisinden öğrenen bir Merkez Bankası başkanımız var” diye konuştu.
“Barınamıyoruz Hareketi”nden Yunus Emre Bal da “Okullar genelde merkezi yerlerde, yurt bulunamıyor. Okula yakın yerlerde kira fiyatları çok yüksek. Eve çıkmak zorunda kalan bir öğrenci hem ulaşım sorunu yaşıyor hem çalışmak zorunda kaldığı için okuluna öncelik veremiyor” ifadelerini kullandı.
‘BİRBİRİNDEN HABERSİZLER’
Aralarına siyasi ve ünlü isimlerin de dahil olduğu birçok sosyal medya kullanıcısı da Erkan’ın açıklamalarını tiye aldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yücel , “Düştüğünü söylediğiniz kiralardan niye en yakınınızdaki bürokratların haberi yok?” derken CHP İstanbul Milletvekili Yunus Emre, “Kiraların başını alıp gittiği doğru ancak çözüm makamı da sizsiniz. Hatırlatırım, bu ülkeyi 21 yıldır biz değil, siz yönetiyorsunuz” paylaşımını yaptı.
Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, “Merkez Bankası Başkanı hiç failden bahsetmiyor. İstanbul’u Manhattan’dan pahalı hale getiren kim? 21 yıllık iktidar ve büyük ekonomist Erdoğan” dedi. Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Cemal Enginyurt ise “Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘Büyükşehirlerde ev kiraları düşüş eğiliminde’, Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan ise ‘İstanbul’da ev bulamadık, müthiş pahalı, annemlere yerleştik’ demiş. Ülke ekonomisi bunlara emanet. Birbirinden habersiz ekonomistler” mesajını paylaştı.
FİYATLAR TUTULAMIYOR
Yüksek ev fiyatları ve kredi bedelleri, ev alabilme umudunu her geçen gün daha da azaltıyor. İstanbul Planlama Ajansı, fiyatlar açısından 2019 ile 2023 arasındaki uçuruma dikkat çekmişti. Buna göre 2019 Kasım ayında ortalama 20 TL olan kiralık metrekare fiyatı, 2023 Kasım ayında 171 TL’ye ulaşarak yaklaşık 8 katına çıktı. 100 metrekare bir evin ortalama kirası 17 bin 100 TL, bu da asgari ücretin neredeyse 1.5 katı. Bir başka deyişle asgari ücretle çalışan iki kişinin yaşadığı bir hanenin aylık gelirinin yüzde 75’i kira harcamasına gidiyor.
‘SADIK ABİ EKONOMİSİ’
Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan sık sık market ziyareti yaptığını, markette patates, kırmızı et ve süt fiyatlarına baktığını ifade etti. Erkan, “Biz normal dışarıdan alınan yoğurt yemiyoruz, mayalıyoruz. Süt fiyatları bazen markette artmıyor ama TÜİK istatistiklerinde arttığını görüyorum. Apartman görevlimiz olan Sadık abiye de çoğu zaman fiyatları soruyorum. Onu sorguya çekiyorum. Ben ‘indi’ diyorum. O ‘inmedi’ diyor. Sürekli ‘Fiyatlar inmedi, istersen git şu soğanın fiyatına bir bak’ diyor” diye konuştu. Bazı sosyal medya kullanıcılarının “Sadık abi ekonomik duruma çok daha hâkim” mesajları dikkat çekti.
